Tasznika pospolitego, znanego również jako serduszko Matki Boskiej, można spotkać niemal wszędzie – to jedna z najpowszechniejszych roślin segetalnych (chwastów polnych) w Polsce. Mimo swojej niepozornej postaci, w uprawach rzepaku ozimego może powodować znaczne straty plonu. Skuteczna walka z tasznikiem wymaga znajomości jego biologii, jak i odpowiednich metod profilaktycznych i chemicznych.
Charakterystyka tasznika pospolitego
Tasznika pospolitego (Capsella bursa-pastoris) zalicza się do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), podobnie jak rzepak. Osiąga zwykle od 10 do 50 cm wysokości, a jego charakterystyczną cechą są sercowate łuszczyny przypominające torebki, stąd nazwa.
Roślina ta występuje w dwóch formach:
- Jarej – kiełkuje wiosną,
- Ozimej – kiełkuje jesienią i zimuje w formie rozety.
Jest bardzo konkurencyjna względem roślin uprawnych – pobiera wodę i składniki pokarmowe, a także może być wektorem chorób (np. kiły kapusty).
Wpływ tasznika na rzepak ozimy
Tasznika pospolitego nie należy lekceważyć:
- konkurowanie o światło i składniki pokarmowe w początkowych fazach rozwoju rzepaku,
- wydzielanie substancji allelopatycznych, które mogą zahamować kiełkowanie nasion rzepaku,
- możliwość przenoszenia patogenów typowych dla rodziny kapustowatych (m.in. Plasmodiophora brassicae – sprawcy kiły kapusty)
Zwalczanie tasznika – strategie
Zabiegi agrotechniczne
- Płodozmian – unikanie częstego wysiewu roślin kapustowatych w tym samym miejscu ogranicza populację tasznika.
- Uprawa uproszczona z bronowaniem – pozwala zniszczyć wschodzące chwasty.
- Opóźnienie siewu rzepaku – pozwala na wcześniejsze skiełkowanie chwastów i ich mechaniczne usunięcie
Zwalczanie chemiczne
Zabiegi herbicydowe najlepiej wykonywać we wczesnych fazach rozwoju tasznika (faza liścieni do 2–4 liści właściwych). Zaleca się:
Zabiegi przedwschodowe (preemergentne) – skuteczne tylko przy dobrym uwilgotnieniu gleby:
- metazachlor, napropamid, dimetachlor.
Zabiegi powschodowe (postemergentne) – bardziej elastyczne:
- chlopyralid, pikloram, aminopyralid (często w mieszaninach z innymi substancjami czynnymi).
Warto pamiętać, że tasznik jako roślina z tej samej rodziny co rzepak może być trudny do zwalczenia w zaawansowanych fazach rozwojowych. Im młodsza roślina, tym większa skuteczność herbicydów. Warto wypróbować skuteczny i sprawdzony preparat Baristo 500 SC
Integrowana ochrona roślin (IPM)
- Monitorowanie pola i identyfikacja stopnia zachwaszczenia.
- Zastosowanie progów ekonomicznej szkodliwości.
- Ograniczenie liczby zabiegów chemicznych przez połączenie metod mechanicznych i chemicznych.
Podsumowanie
Tasznik pospolity to groźny chwast w uprawach rzepaku ozimego, szczególnie ze względu na swoją przynależność do tej samej rodziny botanicznej. Skuteczne zwalczanie wymaga połączenia metod agrotechnicznych, monitoringu i odpowiednio dobranej chemii – najlepiej zastosowanej we wczesnej fazie rozwojowej chwastu. Integracja różnych strategii to klucz do utrzymania czystości plantacji i osiągnięcia wysokich plonów.